Immanuel Kant, Studia, Historia wychowania, ebook, pdf

Immanuel Kant

Urodzony

Zmarł

Immanuel Kant

Immanuel Kant (ur. w , zm. tamże) – ; profesor i na . Twórca lub , zakładającej, że jest poznawczym warunkiem . Podstawowymi cechami jego koncepcji filozoficznej są: względem tak zwanych rzeczy samych w sobie (np. ) oraz w stosunku do . Jego głównym wkładem w filozofię zachodnią było zniesienie opozycji pomiędzy (por. ) a (por. ). Do osiągnięć kantyzmu odwołuje się między innymi (kontynuacja), (rewizja) oraz (opozycja).

Spis treści

Biografia

Immanuel Kant przez całe życie związany był z Królewcem (obecnie: ) – wówczas stolicą . Jego ojciec zajmował się siodlarstwem. W dzieciństwie Kant otrzymał surowe wykształcenie. W roku jako szesnastoletni chłopiec rozpoczął studia filozoficzne na Uniwersytecie w Królewcu. Zgłębiał między innymi koncepcję . W roku był zmuszony przerwać naukę w związku ze spowodowaną wylewem śmiercią ojca.

Aby utrzymać się przy życiu, przyszły autor Krytyki czystego rozumu podejmował się prowadzenia prywatnych lekcji w okolicznych miejscowościach, a jednocześnie kontynuował własne badania filozoficzne i co kilka lat publikował jakąś nową pracę – pierwsza ukazała się w roku. W roku zdołał zyskać etat na uczelni, początkowo jako Privatdozent. Ponieważ pensja uczelniana przy tym stanowisku nie była wysoka, nadal prowadził prywatne lekcje. Podobno komentował to słowami, że lubi towarzystwo pięknych i wykształconych kobiet. Jakby na przekór temu Kant do końca życia pozostał kawalerem; niektórzy jednak jako powód podają i brak jakiegokolwiek popędu seksualnego[]. Przeszedł przez wszystkie szczeble kariery uniwersyteckiej nim w roku, będąc czterdziestopięcioletnim mężczyzną, objął katedry logiki oraz metafizyki Uniwersytetu Królewieckiego. Był już wówczas uznanym wykładowcą i wpływowym filozofem. W tym czasie w jego myśleniu dokonał się zwrot ku filozofii krytycznej. Praca pedagogiczna na uczelni bardzo go absorbowała – zarzucił ją dopiero na trzy lata przed śmiercią. Mimo to znajdował czas na prowadzenie samodzielnych badań filozoficznych.

Spędził na nich następną dekadę. Efektem dziesięcioletniego milczenia była publikacja napisanej w oschłym scholastycznym języku obszernej Krytyki czystego rozumu w roku – jednego spośród ważniejszych dzieł w historii filozofii. Ponieważ ta trudna praca cieszyła się małym odzewem, w roku Kant wydał skromniejsze objętościowo i bardziej przystępne Prolegomena, zawierające wykład jego głównych idei. Pozostałe publikacje Kanta z okresu krytycznego to Uzasadnienie metafizyki moralności z roku, będące uproszczoną wersją Krytyki praktycznego rozumu z roku, oraz Krytyka władzy sądzenia z roku. W dziełach swych zajął się kolejno: , oraz . Jego uczniowie – w tym , i – przeszli od kantyzmu do radykalnego w formie . W roku Kant napisał list otwarty do Fichtego, w którym potępił takie praktyki. Było to jego ostatnie wystąpienie filozoficzne.

Kant, który spędził całe życie w małym kresowym mieście, nie miał kontaktu z ludźmi mogącymi mu dorównać pod względem intelektualnym. W swych dociekaniach filozoficznych był zdany jedynie na siebie. W pracy pomagały mu cechy charakteru, które dały o sobie znać szczególnie w ostatniej ćwiartce jego życia: dyscyplina wewnętrzna oraz siła woli. Popularna anegdotka głosi, że codzienne przechadzki Kanta były tak regularne, iż można było ustawiać według nich zegary.

Dzięki Kantowi prowincjonalny Uniwersytet w Królewcu stał się uznaną uczelnią. Znany i szanowany przez współczesnych, choć nie do końca zrozumiany filozof, zmarł w mieście, w którym się urodził.

Grób Immanuela Kanta w .

Kant poddał dotychczasowe osiągnięcia filozofii przeglądowi oraz krytycznej ocenie. Podejście takie nazywał lub . Polegało ono na badaniu elementarnych warunków, jakie muszą być spełnione, aby możliwe było przeprowadzanie jakichkolwiek innych badań. Największym jego dokonaniem była rewizja dotychczasowych koncepcji w dziedzinie .

, ponieważ dokonuje się w nich wykroczenie poza zastaną wiedzę. Poszukując , które byłyby bezwyjątkowo prawdziwe, a zarazem niosły wiedzę o świecie, stworzył teorię bazującą na tak zwanych sądach syntetycznych a priori. Zdaniem Kanta występują one w oraz i traktują o dwóch nieredukowalnych składnikach naszych wrażeń: oraz . Istotą jego koncepcji było jednak to, iż uznał, że sądy takie pojawiają się też w .

Czas i przestrzeń są formami, w które zostają wtłoczone nasze wrażenia zmysłowe. Innym rodzajem form są kategorie, pozwalające na pojęciowe ujmowanie przedmiotów. Dwie główne to przyczyna i substancja. Tym, co możemy poznawać, czyli , są zjawiska zapośredniczone przez zmysły i ujęte w czasowe, przestrzenne, przyczynowe oraz substancjalne formy. O tym, co się za nimi kryje – rzeczach samych w sobie, czyli – nie wiemy nic.

...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Wątki