[ Pobierz całość w formacie PDF ]

„IMPERIUM”

 

Imperium () – o upadku – ostatniego imperium XX wieku. Książka powstała po dwuletniej podróży po ZSRR. W roku stała się bestsellerem, tłumaczonym na całym świecie. W książce tej autor opowiada o swoich spostrzeżeniach, przemyśleniach po wielokrotnych podróżach po Rosji w latach 1939-1991.

Książka ma charakter osobistej relacji z podróży i składa się z trzech części:

W części pierwszej "Pierwsze spotkania (1939--1967)" Kapuściński opowiada o wkroczeniu wojsk radzieckich do , jego rodzinnego miasteczka na Polesiu, o nędzy i terrorze okupacji radzieckiej. Następnie o podróży , oraz o wyprawie, w której odwiedził republiki Środkowej Azji: , , , , , i .

Część druga "Z lotu ptaka (1989-1991)" stanowi ponad połowę objętości Imperium i jest relacją z samotnych podróży po Związku Radzieckim w momencie jego rozpadu. W europejskiej części ZSRR Kapuściński odwiedził m.in. , i , na dalekiej Północy – i , na południu – i . Podczas tych podróży przebył – głównie drogą lotniczą – dystans 60 tysięcy kilometrów.

Ostatnia, najkrótsza część "Ciąg dalszy trwa (1992-1993)" ma charakter podsumowania. Jest też próbą analizy przemian w krajach Związku Radzieckiego. Jednak jak twierdzi sam autor: całość nie kończy się wyższą i ostateczną syntezą, lecz przeciwnie — dezintegruje się i rozpada, a to dlatego, że w trakcie pisania książki rozpadowi uległ jej główny przedmiot i temat — wielkie mocarstwo sowieckie.

W częściach poświęconych republikom Azji Środkowej Kapuściński wykorzystał fragmenty swojej wcześniejszej książki . Książka nigdy nie ukazała się oficjalnie drukiem w Rosji

 

Pozycja ta składa się z trzech części, które w różny sposób ukazują nam jedna z największych byłych światowych potęg - ZSRR, widziana oczami jednego z najlepszych polskich reporterów -Ryszarda Kapuścińskiego. Książka ta napisana jest w sposób polifoniczny- niektóre postaci, miejsca i watki przeplątają się przez cala jej treść. Opowieść zaczyna się w roku 1939, na tzw. kresach wschodnich, będących częścią dzisiejszej Białorusi. Wydarzenia- inwazje sowiecka, rewizje, wywózki, wszechobecny Głód- poznajemy poprzez pryzmat widzenia kilkunastoletniego dziecka. Drugie spotkanie z Imperium ma miejsce 18 lat później- jest to podróż koleją transsyberyjska z Pekinu do Moskwy. W ciągu tygodnia podróży przez niegościnną, mroźną Syberie, autor notuje przede wszystkim swoje spostrzeżenia na temat sowiecko-totalitarnej mentalności. Ze środka podbiegunowej zimy przenosimy się następnie do południowych, kaukaskich republik ZSRR. Poznajemy historie i tradycje małych krajów, których czasy świetności dawno przeminęły, a teraz pod sowieckim reżimem walczą o zachowanie swojej tożsamości.

Kolejna część -,, Z lotu ptaka’’, ukazuje nam Imperium, po przeszło dwudziestu latach. Imperium, które chyli się juz ku upadkowi. Rozpoczyna się ona różnorodnym opisem centrum sowieckiego świata - Moskwy. Potem po raz kolejny poznajemy Zakaukazie, teraz juz praktycznie pozbawione jakichkolwiek oznak sowieckiej władzy. Następnym punktem tej podroży jest północna granica Imperium - położona za kołem podbiegunowym Workuta. Stamtąd autor udaje się znowu do Moskwy, która niespodziewanie staje się tylko miejscem przesiadki w drodze do Ufy, gdzie miała miejsce katastrofa ekologiczna. Miasto to staje się początkiem kolejnej uralsko-syberyjskiej podroży, która ukazuje dramat życia codziennego w Imperium. Kończy się ona w najtragiczniejszym miejscu, ukazującym przerażające działania Imperium - Kołymie i jej okolicach, światu znanym przeważnie raczej pod nazwa,,Archipelagu Gułag''. Następnie poznajemy niezwykłą, senasacyjną historie, która ze względów politycznych-dotyczy, bowiem kaukaskiej opozycji dodatkowo przyczyniła się do ukazania w druku ksiązki w latach 90'. Kolejny rozdział opisuje zagładę morza, Aralskiego, spowodowanego głupotą i pycha przywódców ZSRR. Potem powracamy znów na kresy, tym razem jednak jest to ukraińska SRR, kraina żyznej ziemi,,,oczko w głowie’’ Związku Radzieckiego, której rdzenni mieszkańcy traktowani są jednak bezlitośnie- czystki Wielki Głód, wynaradawianie… Końcowymi etapami podróży są: Petersburg, Nowogród i Mińsk. Ostatnie miasto jest zarazem pierwszym – jest to rodzinne miasto autora- Pińsk. Trzecia część jest zbiorem luźnych notatek, myśli i uwag (bardzo celnych zresztą) o ZSRR oraz jego spadkobierczyni- Federacji Rosyjskiej.

 

W większej części teksty napisane po roku 1989 dotyczą komunistycznego ludobójstwa. Autor odwiedza miejsca zbrodni, m.in. Workut czy Magdan nad Kołymą. Kapuściński nie poświęca wiele miejsca opisowi samego mechanizmu zabijania, ale zastanawia się, jak była możliwa taka zbrodnia przeprowadzona tylko przez garstkę ludzi najwyższych stanowiskach.  Reportaże Kapuścińskiego nie mają na celu wyjaśniania zjawisk, ale zasygnalizowanie ich istnienia i sprowokowanie czytelnika do myślenia.

 

 

1

 

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mirabelkowy.keep.pl